13 lutego o godzinie 19:00 w Hygge Cafe w Gdyni odbyło się wyjątkowe spotkanie w ramach cyklu organizowanego przez Igers Kaszuby. Tym razem zamiast fotografa, jak to bywało dotychczas, naszym gościem był prawnik Tomasz Palak. Decyzja o zmianie tematyki była podyktowana ostatnimi doświadczeniami naszej społeczności związanymi z naruszeniem praw autorskich przez osobę, która przez lata była bardzo aktywna na naszym profilu. W związku z tym uznaliśmy, że warto porozmawiać o prawie autorskim w kontekście fotografii i twórczości wizualnej.
Kim jest Tomasz Palak?
Tomasz Palak to doświadczony prawnik specjalizujący się w prawie autorskim, ochronie własności intelektualnej oraz zagadnieniach związanych z internetem. Na co dzień prowadzi bloga o prawie (tomaszpalak.pl), gdzie w przystępny sposób tłumaczy skomplikowane aspekty prawne. Współpracował z wieloma twórcami, firmami z branży kreatywnej i agencjami reklamowymi, pomagając im chronić swoje prawa oraz skutecznie egzekwować swoje roszczenia. Regularnie prowadzi szkolenia, publikuje artykuły i występuje jako prelegent na konferencjach związanych z prawem i biznesem.
Zagadnienia z zakresu prawa autorskiego dla fotografów
Podczas spotkania Tomasz Palak przybliżył kluczowe aspekty prawa autorskiego w kontekście fotografii, odpowiadając na liczne pytania uczestników. Oto kilka najważniejszych zagadnień, które zostały poruszone:
Co podlega ochronie prawnoautorskiej?
Każde zdjęcie wykonane przez fotografa podlega automatycznej ochronie prawnej, niezależnie od tego, czy zostało opublikowane, czy nie.
Ochrona dotyczy nie tylko finalnego zdjęcia, ale także jego surowej wersji oraz procesu twórczego.
Prawa majątkowe a osobiste – jaka jest różnica?
Prawa autorskie osobiste są niezbywalne i zawsze przysługują twórcy.
Prawa majątkowe mogą być przekazywane innym osobom na podstawie umowy – np. licencji lub przeniesienia praw autorskich.
Bez podpisanej umowy klient nie ma prawa do dowolnego wykorzystania zdjęć, nawet jeśli za nie zapłacił.
Czy publikacja zdjęcia na Instagramie oznacza zgodę na jego dalsze wykorzystanie?
NIE! Publikacja zdjęcia w mediach społecznościowych nie oznacza automatycznego przeniesienia praw autorskich.
Nieautoryzowane wykorzystanie zdjęcia przez inne osoby lub firmy bez zgody autora może stanowić naruszenie prawa autorskiego.
Jak dochodzić swoich praw w przypadku kradzieży zdjęcia?
Dokumentowanie dowodów naruszenia – zrzuty ekranu, linki, data publikacji.
Wysłanie wezwania do usunięcia naruszenia.
Skorzystanie z pomocy prawnika w przypadku ignorowania wezwania.
Możliwość zgłoszenia naruszenia do platformy społecznościowej (np. Instagram, Facebook, Google) w celu usunięcia treści.
Protipy dla fotografów
Dodawaj znak wodny – nie jest to idealne zabezpieczenie, ale może odstraszyć potencjalnych złodziei.
Wykorzystuj metadane EXIF – niektóre platformy je usuwają, ale w przypadku sporu mogą pomóc udowodnić autorstwo.
Zawsze podpisuj umowy – nawet jeśli fotografujesz dla znajomych czy rodziny, lepiej ustalić zasady na piśmie.
Monitoruj swoje zdjęcia online – narzędzia takie jak Google Reverse Image Search czy TinEye mogą pomóc w znalezieniu nieautoryzowanych użyć Twoich zdjęć.
Serdecznie dziękujemy Tomaszowi Palakowi za jego cenną wiedzę i praktyczne wskazówki, które pomogły uczestnikom lepiej zrozumieć swoje prawa jako fotografów. Ogromne podziękowania należą się również Hygge Cafe za udostępnienie przestrzeni oraz wszystkim uczestnikom, którzy wzięli udział w spotkaniu, zadawali pytania i dzielili się swoimi doświadczeniami. To była niezwykle wartościowa rozmowa, która na pewno przyczyni się do większej świadomości w zakresie ochrony własności intelektualnej.
Mamy nadzieję, że w przyszłości uda nam się zorganizować kolejne spotkania z ekspertami, którzy pomogą nam lepiej poruszać się w świecie praw autorskich i własności intelektualnej. Do zobaczenia na kolejnych wydarzeniach organizowanych przez Igers Kaszuby!
